ΙΣΤΟΡΙΑ

Στο κέντρο της χώρας των Ελλήνων, ο κύκλος του χρόνου και των εποχών σχημάτισε ένα Πολύγωνο. Μ’ αυτό είν’ ευκολότερο να πει κανείς την ιστορία της Φθιώτιδας. Η γη αυτή ευλογημένη καθώς ήταν απ’ τις θεότητες της φύσης, φιλοξένησε Θεούς, ημίθεους, γενάρχες, ήρωες κι απλούς θνητούς, ενέπνευσε τους ωραιότερους μύθους κι έγραψε τις δυνατότερες ιστορίες. Εδώ βρέθηκε ο Δευκαλίων και η Πυρρά, οι κοινοί γενάρχες των Ελλήνων, μετά το μυθικό κατακλυσμό και γέννησαν την Πρωτογένεια, τον Αμφικτύονα και τον Έλληνα.

Εδώ ιδρύθηκε η πρώτη Αμφικτυονία, για να ενώσει τους λαούς της Προϊστορίας και να δώσει στην Ιστορία και τους χρόνους της το έθνος των Ελλήνων. Εδώ αποθεώθηκε ο Ηρακλής, μετά τους άθλους και τη θνητή ζωή του, γεννήθηκε ο Αχιλλέας κι άλλοι ήρωες της Ιλιάδας του Ομήρου. Οι μορφές τους αιώνιες κινούνται διαρκώς και φωτίζουν το πολύγωνο της Ιστορίας της Φθιώτιδας, ενός ξεχωριστού τόπου που περιλαμβάνει κατά ξεχωριστό τρόπο, τόσες στιγμές της Πανανθρώπινης Ιστορίας.

Η μία πλευρά του ιστορικού πολυγώνου της Φθιώτιδας, ανήκει στο Λεωνίδα, τους Σπαρτιάτες, τους Θεσπιείς, τους Λοκροΰς και τους λοιπούς Έλληνες της μάχης των Θερμοπυλών. Ο χρόνος βρισκόταν στα τέλη Ιουλίου του 480 π.Χ., την περίοδο που το πανελλήνιο μαχόταν κατά των Περσών.

Ο χώρος ήταν τα Στενά των Θερμοπυλών, μια από τις σημαντικότερες θέσεις των Ελλήνων, πρόσφορη για την άνιση μάχη. Ο εχθρός ήταν ανίκητος και υπερόπτης. Ο Πέρσης βασιλιάς Ξέρξης περιφρόνησε αρχικά το στρατό, που υπερασπιζόταν τα στενά· θα τιμωρούσε τους αναιδείς Έλληνες αρκεί μόνο να μπορούσε να τους πιάσει! Οι “αθάνατοι” της στρατιάς του εξοντώθηκαν, χωρίς να κάμψουν, έστω λίγο την αντίσταση των θερμοπυλομάχων.

Η ώρα όμως έφερε όσα δε θα μπορούσαν να’ χουν φέρει μέρες και μήνες στο στρατόπεδο της μάχης, κι η προδοσία του Εφιάλτη οδήγησε με βία το χέρι του ιστορικού. Οι Πέρσες βρέθηκαν στα νώτα, των Ελλήνων, κι αυτοί πολέμησαν μέχρι το τέλος.

Ο Λεωνίδας έπεσε, “πειθόμενος, κι αυτός, τοις Λακεδαιμονίων ρήμασι” και τώρα ολόρθος καλεί τον ξένο να μηνύσει στους Σπαρτιάτες το θάνατο, την έκβαση της μάχης και το δίκαιο.

Η δεύτερη πλευρά του ιστορικού πολυγώνου της Φθιώτιδας ανήκει στη μάχη του Σπερχειού. Ο χρόνος βρισκόταν στα 995 μ.Χ. στα χρόνια της βυζαντινής αυτοκρατορίας και των μαχών της. Ο χώρος ήταν γύρω απ’τη γέφυρα του Σπερχειού, κοντά στα Λουτρά Υπάτης, στη θέση Παλαιόμυλος.Ο εχθρός ήταν δυνατός και νικητής ήδη.

Οι Βούλγαροι του Σαμουήλ γύριζαν στη χώρα τους, γεμάτοι με λάφυρα απ’ την Ελλάδα, όταν στρατοπέδευσαν κοντά στη νότια όχθη του Σπερχειού. Ο Νικηφόρος Ουρανός, όμως, ο στρατηγός του αυτοκράτορα Βασιλείου Β’του Βουλγαροκτό-νου, έφτασε με τη στρατιά του στο σημείο που βρίσκονταν οι Βούλγαροι.

Αφού τους αιφνιδίασε, εξόντωσε το στρατό τους, καταφέροντας ένα αποφασιστικό χτύπημα, εναντίον τους. Ο ίδιος ο Σαμουήλ, πληγωμένος, διέφυγε με το γιο του προς τα Αιτωλικό βουνά, κι από εκεί μέσα απ’τα μονοπάτια της Πίνδου, στην Ήπειρο. Η τρίτη πλευρά του ιστορικού πολυγώνου, ανήκει στον Αθανάσιο Διάκο και τους συντρόφους του, της μάχης της Αλαμάνας. Ο χρόνος βρισκόταν στις 22 Απριλίου του 1821, στον πρώτο χρόνο της επανάστασης των Ελλήνων εναντίον των Τούρκων.

Ο χώρος ήταν η θέση Ποριά, νοτιότερα της Αλαμάνας, στα πρώτα υψώματα του Καλλιδρόμου. Ο εχθρός ήταν 400 χρόνια κατακτητής, δυνατός και ανελέητος.Ο Ομέρ Βρυώνης κι ο Κιοσέ Μεχμέτ κατευθύνονταν προς το Μοριά και οι οπλαρχηγοί της Ανατολικής Στερεάς, Δυοβουνιώτης, Πανουργίας, Διάκος πολέμησαν για ν’ ανακόψουν την προς το νότο πορεία τους. Η μάχη άνιση, δοκίμασε τους Έλληνες σε πολλά στρατόπεδα, κι άφησε τελευταίο της Αλαμάνας.Οι στρατιές των Τούρκων πασάδων, σύσσωμες, όρμησαν κατά των λίγων μαχητών της, που εν τέλει ήταν λιγότεροι από εκείνους των Θερμοπυλών. Τελευταίος σχεδόν έπεσε, ο Διάκος, με το σπαθί του κομμένο, στα χέρια των Τουρκαλβανών του Ομέρ Βρυώνη, μεταφέρθηκε στο στρατηγείο του Κιοσέ Μεχμέτ, εκεί αρνήθηκε να πεθάνει ως κάτι άλλο από Γραικός και “ο άνασκολοπισθείς μάρτυς της ελευθερίας Αθανάσιος Διάκος εκ Δωρίδος έτελεύτη-σε το 33ον έτος της ζωής του, Απριλίου 23 του 1821”.

Η τέταρτη πλευρά του Ιστορικού Πολυγώνου της Φθιώτιδας ανήκει στο Βελουχιώτη, το Ζέρβα, τους άντρες τους και τους Άγγλους συμμάχους της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου. Ο χρόνος βρισκόταν στις 24 Νοέμβρη του 1942, στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της Αντίστασης. Ο χώρος ήταν η γέφυρα του Γοργοποτάμου και η γύρω περιοχή. Ο εχθρός ήταν πάλι δυνατός, αυτή τη φορά ίσως περισσότερο βάρβαρος και θηριώδης.

Ο Γερμανός στρατάρχης Ε. Ρόμμελ περίμενε στη Β. Αφρική, τα εφόδια του φονικού πολέμου, που θαμεταφέρονταν, περνώντας απ’ την Ελλάδα με σιδηρόδρομο. Οι Άγγλοι σύμμαχοι σ’ αυτό τον πόλεμο, Έντυ Μάγιερ και Κρις Γουντχάουζ, συνεργάστηκαν με τον Άρη Βελουχιώτη, το Ναπολέοντα Ζέρβα και τους άντρες τους για ν’ ανακόψουν τον ανεφοδιασμό των γερμανικών δυνάμεων.

Η Εθνική Αντίσταση των Ελλήνων γεννιόταν και θέριευε, όπου μπορούσε, σε πόλεις, σε χωριά, σε βουνά και δύσβατα μονοπάτια και τώρα στη γέφυρα του Γοργοποτάμου. Το αποτέλεσμα της ανατίναξης της γέφυρας, ήταν πως οι Γερμανοί δέχτηκαν ένα καίριο χτύπημα, οι σύμμαχοι προετοιμάστηκαν και πέρασαν στην αντεπίθεση, ενώ μία από τις ενδοξότερες σελίδες της Αντίστασης των Άαών, γράφτηκε στη Φθιώτιδα.

Ο χώρος της αποτελεί ένα μοναδικό φαινόμενο της Ιστορίας του κόσμου, αφού φιλοξένησε κάποιες από τις μεγαλύτερες στιγμές της ανθρωπότητας. Ανέδειξε την ανδρεία, την τιμή, την ελευθερία και την αξία του πνεύματος, ξεπέρασε το φράγμα του χρόνου και μετείχε, από την αρχαιότητα μέχρι σύγχρονα, στην ιστορία της Ελλάδας και του Κόσμου.

Κι είν’ ευκολότερο να πει κανείς την ιστορία της Φθιώτιδας μέσα σ’ένα πολύγωνο, που σχημάτισε ο κύκλος του χρόνου και των εποχών, στο κέντρο της χώρας των Ελλήνων.