ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2

Εκτός ελέγχου θα τεθεί σύντομα η επιδημία του σακχαρώδη διαβήτη στις ανεπτυγμένες χώρες, αλλά και στην Ελλάδα, αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα.

Τα άτομα με διαβήτη στην Ενωμένη Ευρώπη ξεπερνούν τα 25 εκατομμύρια και οι ειδικοί εκτιμούν ότι η συχνότητα της ασθένειας θα αυξηθεί μέχρι και 40% την επόμενη εικοσαετία. Αυτό σημαίνει ότι οι ασθενείς με διαβήτη θα αποτελούν περίπου το 12% του πληθυσμού σε μερικά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσα στα επόμενα χρόνια. Βασική αιτία για το φαινόμενο αυτό είναι εκτός των άλλων, ο σύγχρονος τρόπος ζωής που οδηγεί σε παχυσαρκία και τέλος σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Επιπλέον, στοιχεία υποδεικνύουν ότι για κάθε περίπτωση σακχαρώδη διαβήτη, άλλη μία περίπτωση παραμένει αδιάγνωστη.

Στη χώρα μας οι διαβητικοί ασθενείς πλησιάζουν το ένα εκατομμύριο άτομα. Η συχνότητα του διαβήτη έχει αυξηθεί τα τελευταία 30 χρόνια τόσο στις μεγαλύτερες ηλικίες αλλά και σε παιδιά και εφήβους. Χαρακτηριστικό είναι ότι περίπου το 30% των εισαγωγών σε νοσοκομεία για κάποιο από τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αφορούν άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Με βάση τα δεδομένα αυτά, η Ευρωπαϊκή Ένωση με πρωτοβουλία της Αυστρίας που προεδρεύει της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώνει τις δυνάμεις της εναντίον του σακχαρώδη διαβήτη. Διακόσιοι ειδικοί από 30 χώρες, συναντήθηκαν για να συζητήσουν μέτρα κατά του διαβήτη. Αποτέλεσμα της συνάντησης αποτελεί η Διακήρυξη «Βιέννη 2006» για την πρόληψη και καταπολέμηση του σακχαρώδη διαβήτη στα 25 κράτη – μέλη.

Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, το Εθνικό Κέντρο Έρευνας, Πρόληψης & Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη και των Επιπλοκών του (Ε.ΚΕ.ΔΙ), και η Επιστημονική Εταιρεία «Το Πάγκρεας» αποφάσισαν τη διοργάνωση ειδικών σεμιναρίων με στόχο την επιστημονική κατάρτιση και τη συνεχή μετεκπαίδευση των γιατρών σε θέματα που σχετίζονται με την καθημερινή κλινική πράξη.

Το 1ο Πανελλήνιο «Προπασχαλινό» Εκπαιδευτικό Σεμινάριο από το Ε.ΚΕ.ΔΙ. πραγματοποιείται στις 14 και 15 Απριλίου στο ξενοδοχείο ΟθΓβνθΙ, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τη Μελέτη του Σακχαρώδους Διαβήτη (ΕΑδϋ).

Αναλύοντας τους σκοπούς της Διακήρυξης «Βιέννη 2006» σε σημερινή Συνέντευξη Τύπου, ο Υφυπουργός Υγείας, Αναπλ. Καθηγητής Χειρουργικής, κ. Αθανάσιος Γιαννόπουλος και ο Πρόεδρος του Ε.ΚΕ.ΔΙ, Καθηγητής Παθολογίας, κ. Σωτήρης Α. Ράπτης, ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι ο σακχαρώδης διαβήτης δεν είναι μόνο μία απλή αύξηση του σακχάρου του αίματος, αλλά κάτι πολύ περισσότερο με «παραφυάδες» και «λαβυρινθώδεις ατραπούς», που απαιτούν παρέμβαση στον τρόπο ζωής και έγκαιρη χρήση φαρμακευτικής αγωγής.

Έως και το 50% των ασθενών με διαβήτη τύπου 2 ήδη εμφανίζουν επιπλοκές κατά τη διάγνωση της ασθένειας. Οι καρδιαγγειακές επιπλοκές στους διαβητικούς είναι συχνές, με 2 έως 4 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν οι ασθενείς αυτοί καρδιακή προσβολή, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλο καρδιαγγειακό επεισόδιο σε σύγκριση με μη διαβητικά άτομα. Τρεις στους 4 ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 πεθαίνουν από καρδιαγγειακές αιτίες. Η διαβητική νεφροπάθεια και η οφθαλμική νόσος αποτελούν αιτίες νεφρικής νόσου τελικού σταδίου και τύφλωσης αντίστοιχα και είναι ήδη υπαρκτές στο 1/5 των ασθενών κατά τη διάγνωση. Ο σακχαρώδης διαβήτης συσχετίζεται με βλάβες των περιφερικών νεύρων και επακόλουθο αυξημένο κίνδυνο για έλκη των κάτω άκρων και για ακρωτηριασμούς.

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 ήδη συσχετίζεται με τεράστιο κόστος για το σύστημα υγείας, το κύριο μέρος του οποίου αφορά την αντιμετώπιση των επιπλοκών που μπορούν να αποφευχθούν. Εάν η συχνότητα των επιπλοκών δε μειωθεί άμεσα, η αυξανόμενη συχνότητα της νόσου είναι πιθανό να προκαλέσει ανεξέλεγκτη άνοδο του κόστους για την παροχή φροντίδας.

Μελέτη (ΟΟϋΕ 2) που έγινε σε 8 ευρωπαϊκές χώρες (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Ισπανία, Σουηδία και Βρετανία) έδειξε ότι το μέσο ετήσιο κόστος ανά ασθενή είναι 2.834 ευρώ. Το κόστος αυτό αφορά κυρίως σε νοσοκομειακή περίθαλψη με μέση διάρκεια νοσηλείας ανά έτος, τις 23 ημέρες. Η φαρμακευτική θεραπεία αφορούσε μόνο το 7% του συνολικού κόστους.

Η επίτευξη ικανοποιητικού ελέγχου της γλυκόζης αίματος έχει ζωτική σημασία για τη μείωση του κινδύνου επιπλοκών του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα της αντιμετώπισης του διαβήτη, όπως εξήγησε ο Καθηγητής κ. Σ. Ράπτης, είναι ότι έχει παρατηρηθεί ευρέως ότι ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών που διατρέχει υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης επιπλοκών, δεν αντιμετωπίζεται ικανοποιητικά. Συνεπώς απαιτείται να εφαρμοστούν άμεσα, στρατηγικές αντιμετώπισης που θα συμβάλουν στη διατήρηση επαρκούς ελέγχου των παραγόντων κινδύνου όπως το υψηλό επίπεδο γλυκόζης αίματος, η υψηλή αρτηριακή πίεση και η υψηλή χοληστερόλη.

Τα οφέλη από τον εντατικό έλεγχο της γλυκόζης αίματος είναι πασιφανή. Μία μείωση κατά 1% στην τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης επιφέρει μείωση κατά 37% του κινδύνου επιπλοκών όπως η οφθαλμική και η νεφρική νόσος. Επιπρόσθετα έχει παρατηρηθεί μείωση του κινδύνου για καρδιακή προσβολή κατά 14% και για καταρράκτη κατά 19%. Επιπλέον ο Υφυπουργός κ. Α. Γιαννόπουλος ως ειδικός στο πεδίο αυτό χειρουργός τόνισε, ότι η ιδεώδης ρύθμιση του σακχάρου ελαττώνει την πιθανότητα για ακρωτηριασμό ή θάνατο από την περιφερική αγγειακή νόσο, κατά 43% και τις επιπλοκές της ασθένειας συνολικά κατά 21%.

Ο εντατικός έλεγχος της γλυκόζης αίματος πρέπει να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και οι θεραπευτικές στρατηγικές χρειάζεται να επαναπροσδιορισθούν με γνώμονα την επίτευξη του στόχου της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (ΗβΑ1ο) ο οποίος πρέπει να είναι κάτω από 6,5%. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί εφαρμόζοντας μία πιο εντατική αντιμετώπιση η οποία περιλαμβάνει πρώιμη χρήση φαρμακευτικής αγωγής. Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (Η6Α1ο) είναι ένας απλός δείκτης μακροχρονίου ελέγχου της γλυκόζης του αίματος και θα πρέπει να μετράται ανυπερθέτως μία φορά κάθε 3 μήνες.

Δυστυχώς το μικρό ποσοστό των ασθενών που επιτυγχάνουν την καλή ρύθμιση του σακχάρου (όχι περισσότερο του 30%), υποδεικνύει και την μερική αποτυχία της τρέχουσας θεραπευτικής προσέγγισης.

Τονίζεται και είναι αξιοσημείωτο, ότι η αναποτελεσματικότητα της θεραπείας με ένα φάρμακο (μονοθεραπεία), σημαίνει, όπως ανέφερε ο Καθηγητής κ. Ράπτης, ότι απαιτείται πολλαπλή θεραπεία (συνδυασμένη θεραπεία) σε μακροχρόνια βάση με περισσότερους υπογλυκαιμικούς παράγοντες. Ωστόσο, έχουν παρατηρηθεί όμως καθυστερήσεις μέχρι και 20 μήνες για την έναρξη της συνδυασμένης θεραπείας.

Εάν οι κυβερνήσεις δε λάβουν άμεσα μέτρα, η επίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη στην υγεία και την οικονομία, θα ξεφύγει από τον έλεγχο. Απαιτείται λοιπόν, λήψη άμεσων μέτρων σε τρία πεδία:

• Αύξηση των πόρων, κατανεμημένων σύμφωνα με την αυξανόμενη συχνότητα

• Εφαρμογή της βασισμένης στις υπάρχουσες ενδείξεις προσέγγισης για τη φροντίδα κάθε ασθενή με διαβήτη τύπου 2.

• Βελτίωση στη συγκρότηση του συστήματος υγείας η οποία οδηγεί σε βελτιωμένη παροχή φροντίδας και μείωση του σημαντικού κόστους των επιπλοκών της ασθένειας.